Πανεπιστήμιο Πειραιώς - Τμήμα Στατιστικής και Ασφαλιστικής Επιστήμης
Απειροστικός Λογισμός Ι
Δρ Κορρές Κωνσταντίνος
Παρακάτω παρατίθενται βιβλιογραφία και συνδέσεις (links) σχετικά με το μάθημα Απειροστικός Λογισμός Ι.
Ο Απειροστικός Λογισμός αποτελεί ένα βασικό εργαλείο μελέτης προβλημάτων αφενός όλων σχεδόν των τομέων των Μαθηματικών, αφετέρου προβλημάτων άλλων επιστημών όπως Φυσικής, Χημείας, Οικονομίας, Πολιτικής Επιστήμης, Ψυχολογίας. Βασική έννοια αποτελεί η έννοια του ορίου συνάρτησης, η οποία είναι θεμελιώδης στην ανάπτυξη του Απειροστικού Λογισμού και βοηθάει ατή μελέτη των ακολουθιών πραγματικών αριθμών και της συνέχειας συναρτήσεων.
Βασικές έννοιες του
Απειροστικού Λογισμού είναι επίσης η παράγωγος και το ολοκλήρωμα. Η σύγχρονη επιστήμη και
τεχνολογία χρησιμοποιεί το Διαφορικό και Ολοκληρωτικό Λογισμό για να εκφράσει
φυσικούς νόμους και καταστάσεις με μαθηματική διατύπωση ώστε να μελετηθούν
έννοιες, ιδιότητες και συνέπειες τους.
1) Βιβλιογραφία σχετική με το μάθημα "Απειροστικός Λογισμός Ι"
Παρακάτω προτείνονται βιβλία τα οποία περιέχουν παραδείγματα και λυμένες ασκήσεις, αλλά και ασκήσεις προς λύση σχετικές με τις έννοιες του Απειροστικού Λογισμού Ι. Τα βιβλία αυτά μπορεί να τα βρει κανείς στις περισσότερες από τις ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες. Τα βιβλία αυτά είναι:
α) Βιβλία με λυμένες ασκήσεις και ασκήσεις προς λύση
Σαπουνάκης Α., Φούντας Ε. (2004). Ασκήσεις απειροστικού λογισμού (Τόμος: 1). Πειραιάς: Εκδόσεις Βαρβαρήγου.
Σπανδάγος Ε. Κ. (2000). Ασκήσεις απειροστικού λογισμού Μαθηματικής ανάλυσης: 800 λυμένες ασκήσεις: Υπομνήσεις θεωρίας: Υπομνήσεις μεθοδολογίας: Για τους φοιτητές των Α.Ε.Ι. και τους σπουδαστές των Τ.Ε.Ι. Αθήνα: Εκδόσεις Αίθρα.
β) Βιβλία με θεωρία, παραδείγματα και ασκήσεις προς λύση
Finney R. L., Weir M. D., Giordano F. R. (2004). ΑΠΕΙΡΟΣΤΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ, ΤΟΜΟΣ Ι. Μετάφραση: Μανώλης Αντωνογιαννάκης. Τίτλος πρωτοτύπου: "Thomas' Calculus", Addison Wesley Longman, 2001. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.
Spivak Michael (2010). ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΚΑΙ ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ. Μετάφραση: Aπόστολος Γιαννόπουλος, Επιμέλεια: Μ. Λάμπρου, Δ. Καραγιαννάκης. Τίτλος πρωτοτύπου: "Calculus", Publish or Perish Inc., 4th edition, 2008. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.
2) Λογισμικά χρήσιμα για τη μελέτη εννοιών του μαθήματος "Απειροστικός Λογισμός Ι"
Τα εργαλεία οπτικοποίησης (visualization tools) είναι μία νέα και γρήγορα αναπτυσσόμενη ομάδα εργαλείων, τα οποία μας επιτρέπουν να συλλογιστούμε λογικά και να αναπαραστήσουμε οπτικά ιδέες. Τα μαθηματικά πακέτα όπως το Mathematica, το Maple, το MatLab χρησιμοποιούνται συχνά για να αναπαραστήσουν οπτικά μαθηματικές σχέσεις σε προβλήματα, ούτως ώστε να δούμε τα αποτελέσματα οποιουδήποτε χειρισμού στα πλαίσια προβλημάτων. Τα εργαλεία οπτικοποίησης είναι επίσης χρήσιμα για την οπτικοποίηση πειραμάτων. Σχεδιάζοντας τη γραφική αναπαράσταση δεδομένων που έχουν προκύψει από πειράματα, μπορούμε να βγάλουμε χρήσιμα συμπεράσματα σχετικά με τις μεταβλητές και τις τιμές τους.
Τα εργαλεία δυναμικής μοντελοποίησης (Dynamic modeling tools) περιγράφουν πως οι ιδέες είναι δυναμικά συσχετισμένες μεταξύ τους. Τα εργαλεία δυναμικής μοντελοποίησης χρησιμοποιούνται όχι μόνο για να αναπαραστήσουμε δυναμικές σχέσεις, αλλά επίσης για να κατασκευάσουμε προσομοιώσεις μοντέλων δυναμικών συστημάτων.
α) Mathematica
Το Mathematica μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά στη μελέτη εννοιών των Θετικών Επιστημών, τόσο στη Δευτεροβάθμια όσο και στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, εφόσον μας δίνει τη δυνατότητα:
1) Να σχεδιάσουμε εύκολα και γρήγορα τη γραφική παράσταση οποιασδήποτε συνάρτησης ή καμπύλης στο επίπεδο ή στο χώρο, μέσω του τύπου της συνάρτησης ή της εξίσωσης της καμπύλης.
2) Να μελετήσουμε αναλυτικά τις γεωμετρικές ιδιότητες και τα γεωμετρικά μεγέθη που αναφέρονται στις συναρτήσεις ή στις καμπύλες του επιπέδου και του χώρου είτε μέσω στατικών αναπαραστάσεων οι οποίες μπορούν να περιλαμβάνουν πολλαπλές καμπύλες στο ίδιο σχήμα, είτε μέσω δυναμικών αναπαραστάσεων και κίνησης (animation).
3) Να κάνουμε εύκολα, γρήγορα και με μεγάλη ακρίβεια πολύπλοκους υπολογισμούς αριθμητικούς ή αλγεβρικούς, οι οποίοι μπορούν να περιλαμβάνουν τόσο υπολογισμούς ορίων, παραγώγων και ολοκληρωμάτων όσο και τη λύση εξισώσεων.
Ένας αναλυτικός οδηγός χρήσης και χειρισμού του Μathematica, ο οποίος περιέχει μεταξύ άλλων πολλά παραδείγματα μελέτης εννοιών από τον Απειροστικό Λογισμό, με τα αντίστοιχα υποπρογράμματα - εντολές του Mathematica περιέχεται στο βιβλίο:
Κυριαζής Αθανάσιος, Ψυχάρης Σαράντος & Κορρές Κωνσταντίνος (2012). Η διδασκαλία και μάθηση των Θετικών Επιστημών με τη βοήθεια του Υπολογιστή: Μοντελοποίηση, Προσομοίωση και εφαρμογές. Εκδόσεις Παπαζήση.
Υλικό σχετικά με το Mathematica μπορεί κανείς να βρει στους παρακάτω συνδέσμους (links):
β) Geogebra
To GeoGebra είναι μια ελεύθερη εφαρμογή μαθηματικών για όλα τα επίπεδα της εκπαίδευσης, μέσω της οποίας μπορεί κανείς να μελετήσει θέματα Γεωμετρίας, Άλγεβρας και Ανάλυσης. Το Geogebra έχει λάβει αρκετά διεθνή βραβεία εκπαιδευτικού λογισμικού, στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.
γ) Graphmatica
Με το Graphmatica μπορεί κανείς να σχεδιάσει γραφικές παραστάσεις πραγματικών συναρτήσεων πραγματικής μεταβλητής στο επίπεδο, εισάγοντας τον τύπο της συνάρτησης.
δ) Modellus
Το Modellus σχεδιάστηκε και αναπτύχθηκε από μία ομάδα επιστημόνων από το Νέο Πανεπιστημίο της Λισαβόνας. Το Modellus μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή μοντέλων και τη διερεύνηση τους με τη μορφή παρουσιάσεων, γραφημάτων και πινάκων τιμών. Επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ανάλυση και ερμηνεία πειραματικών δεδομένων, εφόσον διαθέτει εργαλεία για την κατασκευή μοντέλων από εικόνες (φωτογραφίες, γραφήματα κλπ) και βίντεο.